Trà xanh là đồ uống đã quá quen thuộc với người Việt Nam, mà có lẽ nó cũng là đồ uống lành mạnh nhất trên thế giới. Có thể liệt kê hàng loạt tác dụng của trà xanh như: Chống oxy hóa, cải thiện chức năng não, giảm mỡ, giảm nguy cơ ung thư và nhiều lợi ích ấn tượng khác. Dưới đây là 9 lợi ích sức khỏe của trà xanh đã được chứng minh.
Trà xanh chứa các hợp chất hoạt tính sinh học giúp cải thiện sức khỏe
Có thể bạn chưa biết, các hợp chất thực vật trong lá trà làm cho nó trở thành thức uống có nhiều chất dinh dưỡng quan trọng. Trà rất giàu polyphenol có tác dụng như giảm viêm và giúp chống ung thư. Trà xanh có chứa 30% polyphenol theo trọng lượng, bao gồm một lượng lớn catechin được gọi là EGCG. Catechin là chất chống oxy hóa tự nhiên giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào và cung cấp nhiều lợi ích khác cho cơ thể.
Những chất này có thể làm giảm sự hình thành các gốc tự do trong cơ thể, bảo vệ các tế bào và phân tử khỏi bị hư hại. Những gốc tự do này được biết là có vai trò trong sự lão hóa và tất cả các loại bệnh. (Nguồn 1).
EGCG (Epigallocatechin Gallate) là một trong những hợp chất mạnh nhất trong trà xanh. Nó đã được nghiên cứu để điều trị các bệnh khác nhau và có thể là một trong những lý do chính khiến trà xanh có đặc tính dược liệu mạnh mẽ như vậy (Nguồn 2).
Cải thiện chức năng não và giúp bạn thông minh hơn
Trà xanh không chỉ giúp bạn tỉnh táo mà còn giúp bạn thông minh hơn – điều đó là sự thật. Các thành phần hoạt động chính là caffeine, một chất kích thích được biết đến nhiều trong cafe. Tuy nhiên, nó không chứa nhiều caffeine như cà phê, đủ để tạo ra hiệu ứng tốt mà không có cảm giác say giống như cafe.
Caffeine trong trà xanh giúp cải thiện về chức năng não, bao gồm cải thiện tâm trạng, cảnh giác, thời gian phản xạ và trí nhớ. Giải thích một cách hàn lâm khoa học, những điều caffeine tác dụng trong não của chúng ta như sau:
- Đầu tiên nó ngăn chặn một chất dẫn truyền thần kinh ức chế được gọi là Adenosine. Bằng cách này, nó làm tăng việc bắn các tế bào thần kinh và nồng độ của các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine và norepinephrine (Nguồn 3).
- Tuy nhiên, trà xanh còn chứa axit amin L-theanine, có khả năng vượt qua hàng rào máu não. L-theanine làm tăng hoạt động của chất dẫn truyền thần kinh ức chế GABA, có tác dụng chống lo âu. Nó cũng làm tăng dopamine và sản xuất sóng alpha trong não (Nguồn 4).
- Các nghiên cứu cho thấy caffeine và L-theanine có thể có tác dụng hiệp đồng. Sự kết hợp của cả hai đặc biệt mạnh mẽ trong việc cải thiện chức năng não (Nguồn 5 ; nguồn 6).
- Do L-theanine và liều lượng caffeine nhỏ, trà xanh có thể mang đến cho bạn sự tỉnh táo nhẹ nhàng và khác biệt hơn nhiều so với cà phê. Các nghiên cứu cho thấy, uống trà có năng lượng ổn định hơn và năng suất làm việc cao hơn khi uống cà phê.
Trà xanh làm tăng quá trình đốt cháy chất béo, giảm cân và cải thiện hiệu suất thể chất
Trà xanh đã được chứng minh là làm tăng quá trình đốt cháy chất béo và tăng tốc độ trao đổi chất, trong các thử nghiệm do con người kiểm soát (Nguồn 7). Trong một nghiên cứu trên 10 người đàn ông khỏe mạnh, trà xanh làm tăng khả năng giải phóng năng lượng thêm 4% (Nguồn 8).
Một nghiên cứu khác cho thấy quá trình oxy hóa chất béo đã tăng thêm 17%, cho thấy trà xanh có thể làm tăng chọn lọc quá trình đốt cháy chất béo. Tuy nhiên, một số nghiên cứu về trà xanh không cho thấy sự gia tăng trong quá trình trao đổi chất, do đó các tác động có thể phụ thuộc vào cơ địa từng người (Nguồn 9).
Bản thân Caffeine cũng đã được chứng minh là cải thiện hiệu suất cơ thể bằng cách huy động axit béo từ các mô mỡ và làm cho chúng trở thành năng lượng (Nguồn 10). Caffeine đã được chứng minh là làm tăng hiệu suất thể chất lên đến 11-12%.
Trà xanh có thể tăng tốc độ trao đổi chất trong thời gian ngắn, điều đó có ý nghĩa rằng nó có thể giúp bạn giảm cân, giảm mỡ, đặc biệt là ở vùng bụng. Một trong những nghiên cứu ngẫu nhiên trong 12 tuần ở 240 nam và nữ. Trong nghiên cứu này, nhóm sử dụng trà xanh đã giảm đáng kể tỷ lệ mỡ cơ thể, trọng lượng cơ thể, chu vi vòng eo và mỡ bụng.
Chất chống oxy hóa trong trà xanh có thể làm giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư
Ung thư được gây ra bởi sự tăng trưởng không kiểm soát của các tế bào. Đây là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu thế giới. Các chất chống oxy hóa có thể có tác dụng bảo vệ chúng ta trước nguy cơ ung thư.
Trà xanh có một nguồn chất chống oxy hóa mạnh mẽ, vì vậy uống trà xanh thường xuyên có thể làm giảm nguy cơ ung thư cho bạn, các nghiên cứu chứng minh:
- Ung thư vú: Tổng hợp các nghiên cứu quan sát cho thấy những phụ nữ uống nhiều trà xanh có nguy cơ mắc ung thư vú thấp hơn 20-30%, loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ (Nguồn 11).
- Ung thư tuyến tiền liệt: Một nghiên cứu cho thấy đàn ông uống trà xanh mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt thấp hơn 48%, đây là loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới (Nguồn 12).
- Ung thư đại trực tràng: Một phân tích của 29 nghiên cứu cho thấy những người uống trà xanh có khả năng mắc ung thư đại trực tràng thấp hơn tới 42% (Nguồn 13).
Cũng cần phải lưu ý về việc cho sữa vào trà, các nghiên cứu đã chỉ ra việc này làm giảm giá trị chống oxy hóa. Vậy có nghĩa, việc bạn uống trà sữa thường xuyên không thực sự hiệu quả như uống trà tươi.
Trà xanh có thể bảo vệ bộ não của bạn khi về già, giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và Parkinson
Trà xanh không chỉ cải thiện chức năng não trong thời gian ngắn, nó còn có thể bảo vệ não của bạn khi về già.
Bệnh Alzheimer là bệnh thoái hóa thần kinh phổ biến nhất ở người và là nguyên nhân hàng đầu của chứng mất trí nhớ. Bệnh Parkinson là bệnh thoái hóa thần kinh phổ biến thứ hai và liên quan đến cái chết của các tế bào thần kinh sản xuất dopamine trong não. Nhiều nghiên cứu cho thấy các hợp chất catechin trong trà xanh có khả năng làm giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và Parkinson (Nguồn 14, nguồn 15).
Trà xanh có thể tiêu diệt vi khuẩn, giúp cải thiện sức khỏe răng miệng và giảm nguy cơ nhiễm trùng
Các catechin trong trà xanh cũng có tác dụng sinh học khác. Một số nghiên cứu cho thấy rằng chúng có thể tiêu diệt vi khuẩn và ức chế vi-rút như vi-rút cúm, có khả năng làm giảm nguy cơ nhiễm trùng của bạn (Nguồn 16).
Các catechin trong trà xanh có thể ức chế sự phát triển của Streptococcus mutans – một loại vi khuẩn có hại chính trong miệng và một số loại virus khác. Điều này làm cải thiện sức khỏe răng miệng, giảm nguy cơ sâu răng, giảm hôi miệng.
Trà xanh có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2
Bệnh tiểu đường tuýp 2 là một trong những căn bệnh có tốc độ phát triển nhanh nhất trong vài thập kỷ qua, hiện có khoảng 400 triệu người trên toàn thế giới mắc bệnh này. Tiểu đường liên quan đến việc lượng đường trong máu tăng cao, do cơ thể bị thiếu hụt hoặc đề kháng với insulin, dẫn đến rối loạn chuyển hóa đường trong máu.
Các nghiên cứu cho thấy trà xanh có thể cải thiện độ nhạy insulin và giảm lượng đường trong máu. Một nghiên cứu tại Nhật Bản cho thấy những người uống nhiều trà xanh nhất có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 thấp hơn 42% (Nguồn 17). Theo đánh giá của 7 nghiên cứu với tổng số 286.701 cá nhân, những người uống trà xanh có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thấp hơn 18% (Nguồn 18).
Trà xanh có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Các bệnh tim mạch, bao gồm bệnh tim và đột quỵ, là nguyên nhân gây tử vong lớn nhất trên thế giới. Trà xanh đã được chứng minh là làm giảm cholesterol toàn phần cũng như bảo vệ các hạt Lipoprotein tỉ trọng thấp (wikipedia) khỏi quá trình oxy hóa. Các nghiên cứu cho thấy những người uống trà xanh có nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn
Với các tác động có lợi đối với các yếu tố nguy cơ, không có gì đáng ngạc nhiên khi thấy rằng những người uống trà xanh có nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn tới 31% (Nguồn 19).
Uống trà xanh giúp bạn sống lâu hơn
Những người uống trà xanh có nguy cơ mắc bệnh tim mạch và ung thư thấp hơn, điều đó có ý nghĩa rằng nó có thể giúp bạn sống lâu hơn. Đó là điều tất nhiên.
Trong một nghiên cứu trên 40.530 người trưởng thành Nhật Bản, những người uống nhiều trà xanh nhất (5 cốc trở lên mỗi ngày) có khả năng tử vong thấp hơn đáng kể trong khoảng thời gian 11 năm (Nguồn 20)
- Tử vong do mọi nguyên nhân: thấp hơn 23% ở phụ nữ, thấp hơn 12% ở nam giới.
- Tử vong do bệnh tim: thấp hơn 31% ở phụ nữ, thấp hơn 22% ở nam giới.
- Tử vong do đột quỵ: thấp hơn 42% ở phụ nữ, thấp hơn 35% ở nam giới.
Một nghiên cứu khác được thực hiện 6 năm với 14.001 người già ở Nhật Bản cho thấy: Những người uống nhiều trà xanh nhất có khả năng tử vong thấp hơn 76% (Nguồn 21).
Tổng kết lại, trà xanh là một thức uống siêu ngon-bổ-rẻ, nếu bạn muốn cả thiện cơ thể, giảm cân và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, bạn có thể coi trà xanh là một phần thức uống thường xuyên trong cuộc sống của mình.
